Knobbel in je borst? Maak een mammografie

Vorige week heb je deel 1 van deze blog kunnen lezen. Blog gemist? Je vindt ‘m hier!

Wat er vooraf ging: de avond voor haar 50ste verjaardag voelde mijn moeder een knobbeltje in haar borst. Na een doorverwijzing van de huisarts, zitten we nu in het ziekenhuis voor een ochtend vol onderzoeken. Vandaag staat een echo, een mammografie, een punctie en mogelijk zelfs nog een biopt op de planning. 

Een lange ochtend in het ziekenhuis

Een vriendelijke verpleegkundige voert vroeg op de ochtend het gesprek. Ze vertelt wat ons vanmorgen te wachten staat, en waar we ons op kunnen en moeten voorbereiden. Ze heeft een goed gevoel voor humor, waardoor we al snel grapjes aan het maken zijn en de zwaar beladen sfeer al gauw wat minder heftig aanvoelt. Toch blijft het malen, daarachter ergens, ver weg gestopt – diep in je gedachten, de simpele maar angstaanjagende “wat als?” vraag.
De verpleegkundige is het er over eens dat de knobbel niet te missen is, en we worden doorgestuurd naar de afdeling waar ze een mammografie zullen maken. 

De assistente van deze afdeling legt uit dat de behandelkamer waar de mammografie uitgevoerd wordt, te klein is om met meerdere mensen in te zijn. Ik wordt gevraagd om in de wachtkamer te blijven zitten, maar ze belooft mij om me te komen halen voor de echo.
En daar zit ik, in de wachtkamer van het ziekenhuis. Als een klein meisje, in een veel te grote stoel. Bungelend met haar benen, terwijl de klok de seconden wegtikt. Ijverig met haar neus in haar mobiel. Ze zeggen toch altijd dat je zorgen van je afschrijven therapeutisch werkt?

Zwijgen is zilver, vluchten is goud verboden

Zo’n 15 minuten later staat de assistente in de deuropening van de wachtkamer, om mij zoals belooft op te halen. Als ik de kamer binnen stap zit mijn moeder lichtelijk verslagen op de rand van het bed. Tenminste, zo’n blauwe behandelstoel met een wit steriel stuk papier er overheen.
Ze had waarschijnlijk veel liever op haar eigen bed gezeten. Dat had zo kunnen zijn. Toen we net de ingang het ziekenhuis in liepen was ze stiekem al op zoek naar een vluchtroute. Maar dat mocht niet van mij. Op dat moment baalde ze vast dat ze mij had meegenomen.

Wat is een mammografie?

Een mammografie is een röntgenfoto van de borst, waarop vetweefsel, bindweefsel en klierweefsel te zien is. Bij een mammografie wordt er meerdere malen een foto gemaakt van de borst. Ze maken drie foto’s per borst, vanuit 3 verschillende hoeken. Een mammografie kan helpen om een diagnose te stellen bij bepaalde symptomen: waaronder een knobbel in je borst.

Als ik het verhaal zo aanhoor is een mammografie geen pretje. Het is een pijnlijk proces, dat ongeveer 15 a 20 minuten duurt. De mammograaf, het apparaat dat de mammografieën maakt, bestaat uit twee platen die de borst samendrukken. De steunplaat (hierop wordt de foto vastgelegd) en een andere uitneembare plaat.
Je hebt het gevoel dat je borst zodanig samengeperst wordt dat elke millimeter meer kan zorgen voor een ontploffing. Tenminste, dit heb ik mij laten vertellen.
Hoe pijnlijk is een mammografie? Dat hangt meestal af van je cupmaat, hoe gevoelig je borsten zijn en hoe gevoelig jij als persoon bent voor pijn. Dit is dus per persoon verschillend.

Maar laat dit je alsjeblieft niet afschrikken. Een mammografie kan nodig zijn om meer duidelijkheid te krijgen over de massa, en is absoluut geen overbodig onderzoek. Op de website van Pink Ribbon kan je hier meer over lezen.

Als een mammografie niet voldoende is

Na het maken van de mammografie, wordt er ook nog een echo gemaakt. Tijdens de echo valt de bult niet te missen. Een grote zwarte vlek op beeld. De radioloog maakt met een druk op de knop een foto, en sleept vervolgens met zijn muis over het beeld om de vlek op te meten. Een vermoedelijke (maar nog niet bevestigde) cyste van 4 bij 2 cm. 

Tijdens de echo blijken er nog zo’n 4 kleine cysten verstopt te zitten in het borst. Aangezien dit goedaardige massa’s zijn, kun je hier je leven lang mee rondlopen en dit nooit ontdekken. Zo blijkt het dat een best hoog percentage van vrouwen rondlopen met cystes in hun borst, en dit nooit te weten zullen komen. Ongeveer een derde van alle vrouwen tussen de 35 en 50 jaar heeft er ‘last’ van.

Maar er is één klein zwart vlekje op het beeld, waarvan de radioloog denkt dat het wat anders is…

Volgende week vertellen we je meer over het onderzoek in het ziekenhuis.