Orchideeën lijken mensen gek te maken. Dit is al eeuwen zo, en in de jaren 1800 bereikte de obsessie van Europeanen met de tropische kasbloemen zo’n hoge koorts dat het Orchidelirium werd genoemd. Tegenwoordig zijn de eens zo dure exotische epifyten gemeengoed geworden dankzij weefselkloontechnieken die massaproductie mogelijk maken. Maar hoewel je bij bijna elke buurtsupermarkt een orchidee voor minder dan €10 kunt kopen, betekent dit niet dat je weet hoe je de plant thuis in leven kunt houden. Orchideeën kunnen kieskeurig zijn – of op zijn minst mysterieus – in hun eisen.
Laten we een paar van de geheimen van de mooie bloemen onthullen – hier zijn 10 dingen die niemand je over orchideeën vertelt.

1. De gemakkelijkst te kweken orchidee is een phalaenopsis
Phalaenopsis, ook bekend als motten orchideeën, is de beste vriend van een beginner omdat ze bij weinig licht groeien en geen extreme luchtvochtigheid nodig hebben. Ook denk ik dat Phalaenopsis-orchideeën waarschijnlijk het gemakkelijkst zijn om opnieuw te bloeien.
2. Als je denkt dat het tijd is om je orchidee water te geven, wacht dan nog een dag
Voorkom te veel water, want dat leidt tot de ondergang. Om te bepalen of een orchidee water nodig heeft, gebruik je de potlood truc (de punt van een scherp potlood in het medium steken: wordt hij donkerder met vocht? geen water geven). En er is altijd nog de oude stand-by – steek je vinger in de mix. Als het nat aanvoelt, is het nat. Als je niet zeker weet of het tijd is om water te geven, wacht dan nog een dag.

3. Om een orchidee weer te laten bloeien, moet je hem laten denken dat hij in de tropen is
Wanneer een orchidee niet meer bloeit, snijd je de bloemstengel aan de basis van de plant af. Zet je motten orchidee dan in een kamer in je huis waar je het tropische klimaat kunt nabootsen dat hij leuk vindt. Het heeft een maand aan dagelijkse temperatuurdalingen van minstens 10 graden nodig van dag tot nacht.
4. Je hoeft een orchidee waarschijnlijk niet in een grotere pot te zetten
Orchideeën houden van kleine ruimtes. Verpot de jouwe pas als de wortels door de gaten in de pot zijn gegroeid en in de lucht bungelen. (Een uitzondering op deze regel is als je een orchidee koopt die in mos is gepot. Verpot in dat geval direct in een geschikte orchideeën pot mix.)

5. Je orchidee zal niet gelukkiger zijn in een speciale Zwitserse kaaspot
De Zwitserse kaaspotten proberen orchideeën teeltomstandigheden in het wild na te bootsen, waar de planten ofwel zichtbaar groeien op het oppervlak van bomen (met wortels vastgemaakt aan de schors van boomtakken) of op rotsen, met wortels die zich een weg banen in spleten. Maar het is niet nodig om een orchidee pot in de open lucht te gebruiken als de wortels van je plant een goede luchtcirculatie hebben in een pot.
6. Een orchidee groeit niet in aarde
Orchideeën zijn epifyten en groeien in hun oorspronkelijke tropische omgeving aan bomen (niet in aarde). Plant orchideeën in een orchidee pot mix (die houtsnippers of schors bevat) en ze zullen blij zijn.

7. Het is niet oké om ijsblokjes op orchideeën te gebruiken
Sommige orchideeën bezitters vermijden te veel water door een ijsblokje in de pot aan de basis van de plant te doen. Terwijl het ijs langzaam smelt, komt er water vrij dat de wortels van de plant kunnen opnemen. Maar experts waarschuwen voor deze praktijk. Om te beginnen zijn orchideeën tropische planten die van warmte houden – en ijsblokjes zijn koud.
Het idee van een ijsblokje is om minimaal water te leveren in de suboptimale omstandigheden van de orchidee. Het probleem is dat, hoewel dit de hoeveelheid water zou kunnen nabootsen die de orchidee tijdens zijn opvoeding had, elk uur besproeid in grote kassen, de plant na verloop van tijd zal sterven door krapte in suboptimale omstandigheden.
Als je je orchidee jarenlang in leven wilt houden, is de oplossing regelmatig water geven met water op kamertemperatuur nadat je de orchidee hebt verpot tot de juiste orchideeën mix (meestal schors) en een goede, goed doorlatende pot.
8. Orchideeën kunnen in shock raken
Wanneer de knoppen en eerste bloemen af beginnen te vallen heeft je orchidee een shock gehad. Soms is de overgang van het tuincentrum naar je huis al te bruusk. Of je plant kreeg te kampen met plotse, hoge temperatuurverschillen, een bruuske lage vochtigheid (de radiator die ineens op volle toeren draait), of veel tocht (of airco). Het kan ook te weinig licht zijn. Zet nooit een fruitschaal in de buurt van je orchidee, daarvan vallen de bloemen ook sneller af. Verhuis je orchidee naar een andere plek, verzorg ze goed en wacht op de volgende bloei.

9. Er zijn meer dan 25.000 verschillende soorten orchideeën
Populaire kamerplant variëteiten zijn Lady’s Slipper Orchid, Oncidiums, viooltjesvorchideeën, motten orchideeën en Phalaenopsis-kruisingen.
10. In de jaren 1800 betaalden verzamelaars duizenden dollars voor een enkele orchideeën plant
Orchi Delirium (vergelijkbaar met de tulpenmanie die Nederland in een eerdere eeuw overspoelde) zette plantenverzamelaars uit het Victoriaanse tijdperk ertoe aan om zeldzame orchideeën voor hoge prijzen op veilingen te kopen. Tot de publicatie van de eerste editie van “The Orchid Grower’s Manual” in 1851, was er heel weinig bekend over het kweken van orchideeën of het verzorgen van exemplaren die vanuit tropische klimaten naar Europa en de VS zijn teruggebracht. Dankzij verbeterde vermeerderingstechnieken die telers in weefselkweeklaboratoria ontwikkelden, is een exotische orchidee tegenwoordig voor een paar euro bij vrijwel elke supermarkt te koop.
Ben jij ook zo dol op orchideeën? Welke heb jij in huis?
Wat vind jij?